de vondelier nr. 4 2014

Gijsprijs 2014

voor het mooiste ontwerp

Vorig jaar werd voor het eerst de Gijsprijs uitgereikt

door de Tuincommissie. En voor het laatst, dacht de

commissie. Het is een aardigheidje en een mop vertel je

ook niet twee keer aan hetzelfde publiek.We hadden

beter moeten weten. Iedereen wil natuurlijk zo’n mooie prijs winnen.

Er werd druk op de commissie uitgeoefend om toch door te gaan.

En niets menselijks is de leden van de Tuincommissie vreemd:

ze zijn bezweken. En dus is er weer een prijs.

We hebben het alleen niet aangekondigd, geheel in het geheim heeft

de jury, dat is de Tuincommissie, haar werk gedaan.

U kunt er daarom zeker van zijn dat niemand heeft geprobeerd de

jury om te kopen. De winnaar is dan ook de terechte winnaar.

Maar wie is het ?

Dat vertellen we pas op de volgende jaarvergadering, in maart 2015 !

Thema: het mooiste ontwerp

Vorig jaar is de prijs uitgereikt aan de tuinder met de mooiste border.

Nou ja, uitgereikt, de winnaar was er niet eens, daar kwamen we pas

achter toen hij naar voren werd geroepen.

Gijs heeft ons toen uit de brand geholpen door met veel verve de

winnaar te spelen, waarvoor nog steeds veel dank.

We hopen dat Gijs er in maart 2015 wel bij zal zijn, want je weet het

maar nooit met die winnaars van tegenwoordig.

Voor de Gijsprijs van 2014 hebben we een ander thema:

het mooiste ontwerp voor de hele tuin.

Bij het ontwerp hoort natuurlijk de plattegrond, de basis.

Maar ook de uitwerking: hoe is de begroeiing ontworpen,

zijn er andere elementen die de aandacht trekken?

Maar een tuin hoeft dus niet helemaal volgroeid te zijn om voor de

prijs in aanmerking te komen. Aan de plattegrond en een begin van

de begroeiing kun je ook zien hoe een tuin wordt.

En daar gaat het om. Ook beginnende tuinders hebben dus een kans,

als het ontwerp maar te zien is.

Hoe hebben we het gedaan?

Niet anders dan vorig jaar. Alle leden van de Tuincommissie (dat zijn

er tegenwoordig vijf) hebben een eigen voorkeurslijstje opgesteld.

De acht tuinen die het beste scoorden hebben we gezamenlijk

bezocht en besproken.

De vijf beste daarvan hebben we een volgorde gegeven.

Hieronder presenteren we de volgens de jury vijf beste ontwerpen.

Gewoon op tuinnummer, de volgorde zegt niets, alleen de jury weet

wie de winnaar is.

En de jury is niet omkoopbaar, het heeft geen zin dat te proberen !

De vijf nominaties:

Tuin 14

Op deze tuin kun je niet alles in één keer zien. Als je over het

slingerpad over de tuin loopt, heb je steeds een nieuw uitzicht.

Er zijn veel verschillende planten gebruikt, zowel in grootte als in

kleur. Hogere begroeiing is gebruikt om allemaal hoekjes te creëren.

En daartussendoor, ja, daar staan ook gewassen uit de moestuin.

Alle ruimte om het huisje is op een aantrekkelijke manier gebruikt.

Veel tuinen hebben wel een rommelhoekje, maar als dat hier ook het

geval is, is dat op een kunstige manier aan het oog onttrokken.

Tuin 22

Deze tuin grenst voor het grootste deel aan het water en

heeft een unieke vorm: bij de ingang erg smal, maar daarna

waaiert de tuin uit. Die elementen heeft de tuinder goed benut.

Vanaf de ingang voert een breed, recht pad als een oprijlaan naar

de kern van de tuin.

Daar bevindt zich een open koepel op een vierkant grasveld.

Vaak geven ronde vormen een zekere gezelligheid aan een tuin,

maar hier zijn geen ronde vormen. In deze driehoekige tuin zou dat

alleen maar een rommelige indruk maken, zal deze tuinder terecht

gedacht hebben. En het zitje ? ? ? .... Natuurlijk, aan het water !

Tuin 29

Vanaf de ingang zie je eigenlijk twee tuinen. Rechts een tuin met

een bruggetje over een vijver die dichtbegroeid is met waterplanten.

Erachter en ervoor staat een grote hoeveelheid andere gewassen.

Links van de ingang bevindt zich een tuin in Engelse landschapsstijl.

Er lijkt zelfs reliëf te zitten in het grasveld. De rand van dit landschap

wordt geaccentueerd door een

aantal planten in potten. De bebouwing aan de achterkant van de

tuin wordt van de voorkant gescheiden door een grote boog die fors

begroeid is, meer een poort eigenlijk. Als je daar onderdoor naar

voren loopt, voelt het alsof je onder een oude stadspoort door loopt.

Tuin 33

Leuke, in elkaar grijpende vakken. Alle veldjes hebben een strakke

rechthoekige vorm, maar omdat ze ten opzichte van elkaar steeds

verspringen, maakt het geheel een zeer speelse indruk. Je zou ook

kunnen zeggen dat deze tuin een doolhof is waar je niet kunt verdwalen,

omdat de tuin maar aan één kant een hoge begroeiingheeft, zodat je over

alle veldjes kunt heenkijken. Maar juist die door-kijk op de veelheid aan

smalle paadjes geeft het speelse effect. In de veldjes is een variëteit aan

gewassen te vinden. Het veldjespatroon wordt op één plek onderbroken,

daar bevindt zich een bescheiden grasveld met een zitje.

Tuin 50

Een jonge tuin, die sinds vorig jaar letterlijk van de grond af

wordt opgebouwd. Doordat er nog niet zo veel

groeit lijkt de tuin heel groot, wat nog benadrukt wordt door

een slingerpad. Ook de integratie van de border in de tuin werkt

hieraan mee. Links van het pad zijn grote cirkels gemaakt van rode

baksteen, aan de rechterkant zie je hoekige vormen, opgebouwd uit

grijze stenen. Een vreemde combinatie, maar hij doet het goed.

De begroeiing is nog in staat van wording, maar lijkt veelbelovend.

Doordat de begroeiing nog wat beperkt is, is er des te meer uitzicht

op het uitdagende ontwerp.

Tot troost

Wie de winnaar is, is door de jury bepaald op 30 juni 2014.

Dus als u op 1 juli dat geweldige ontwerp op uw tuin

bent gaan realiseren, dan heeft u gewoon pech.

Te laat, maar wie weet, volgend jaar.

                                                       De Tuincommissie

Oxalis gaat sluiten

Net als veel andere tuinders kom ik regelmatig bij tuincentrum Oxalis

om met hun kleine opgekweekte groenteplantjes aan te vullen wat bij

het voorzaaien niet was gelukt.

De keuze is groot, de prijzen klein en zo kun je nog eens wat

uitproberen. Helaas, deze week hoorde ik dat het tuincentrum eind

oktober gaat sluiten.

Het huurcontract wordt niet verlengd, de Dekamarkt wil uitbreiden.

Een klein overzicht van de geschiedenis van hun bedrijf hebben

Peter en Eva Pauw laten zien in een boekje met foto’s en tekst.

De sluiting van Oxalis is een gemis, natuurlijk voor hen maar ook voor

ons. Want waar kunnen wij nu diezelfde grote sortering van

groenteplantjes vinden, het hele jaar door ?

Eva Pauw weet het ook niet. Zij hebben de grootste sortering van de

wijde omgeving en ze kan ons geen ander bedrijf aanbevelen.

Wie springt er in dit gat?

Bijvoorbeeld door een dag in de week met een marktkraam en al die

plantjes op een markt gaan staan ? Succes gegarandeerd!

En anders weer meer zelf voorzaaien, of ruilen, of stekken, of…

Eva en Peter Pauw, heel erg bedankt, alle goeds voor de toekomst

en echt, we zullen jullie ontzettend gaan missen!

Opvolger ( s ) gezocht !

Twee jaar geleden kreeg ik opeens geheel onverwachts een

telefoontje van Remco, met de mededeling dat er een tuin vrij

kwam en of ik die wilde hebben. Maar....... zei hij, het is wel

een grote van 350m2 en je wilde maar een van 150-200 m2. Ja zei ik,

maar toen was ik alleen en nu zijn we met zijn tweeën, dus graag.

Henk en ik hadden net twee jaar een “Doetuin” gehad van 25m2 en

wisten nauwelijks waar we aan begonnen. Vol enthousiasme zijn we,

ondanks de vele sneeuw en regen dat jaar, aan de slag gegaan met

tuin 33 om hem in te richten naar ons eigen ontwerp.

De basis werden 6 vakken van ongeveer gelijke grootte zodat we een

mooi rotatieschema konden aanhouden.

Daarnaast hebben we gelijk een kas geplaatst.

En enthousiast zijn we gebleven.

Ruime oogsten, ook van onze fruitbomen die zo maar bijgeleverd

werden en heerlijke avonden op de tuin bij een gezellig vuurtje,

maakten de vele uurtjes zweten ruimschoots goed.

Het afgelopen jaar kwamen we in aanraking met de permacultuurgedachte.

Permacultuur, dat weliswaar veel meer omvat dan alleen

tuinieren, gaat bij grondbewerking van een aantal principes uit die

lijnrecht tegenover de gangbare manier van landbewerking in onze

westerse wereld staan. De drie hoofdprincipes zijn:

Rust voor de bodem – dus niet spitten!

Permanente bedekking – mulchen

    op plekken waar geen planten staan.

Hoge diversiteit – combinatieteelt,

    werken met verschillende niveaus en gebruik maken  van

    bijvoorbeeld dieren (kippen om onkruidzaden op te ruimen,

    eenden en egels voor de slakken etc.)

Dit alles heeft er toe geleid dat we graag onze bovenwoning wilden

gaan verruilen voor een huis met een flinke tuin.

Die hebben we inmiddels gevonden in Apeldoorn, wat ook een stuk

dichter bij de kinderen en kleinkinderen is die in Hengelo wonen.

Wij gaan dus weg maar zullen jullie en het hele gebeuren bij WZZO

zeker gaan missen. Juist door de prettige sfeer en de vele mogelijkheden

die we kregen door een tuin op dit complex, ontstond deze

behoefte en nemen we een volgende stap.

Opvolgers gezocht dus !

Voor tuin 33, maar ook voor de minieme organisatie die nodig is om

de overtollige groente volgend jaar weer beschikbaar te stellen voor

de voedselbank in Velsen !

Ik hoop dat door ons vertrek deze mensen niet in de kou komen te

staan. Het is echt nauwelijks werk, dus wie wil deze taak van mij

overnemen? Je kunt me hierover benaderen via alet@telfort.nl

of per telefoon op 023-7851625.

PS. Wil je meer weten over permacultuur?

Kijk dan eens op www.permacultuurnederland.org of lees

“Tuinen van overvloed” van Fransje de Waard of

“Holzer's permacultuur” van Sepp Holzer.

                                                               Alet van der Woude.

Een paar heerlijke

weken in Frankrijk

Struinen door die supergrote supermarches,

tijdens wandelingen de Franse potages vergelijken

met onze eigen tuin en altijd afgunstig kijken naar de

tomatenplanten.

In rechte rijen geplant, langs stokken omhoog

geleide planten die zwaar zijn van de tomaten.

(niet zelden blauwig van kleur, zwaar bespoten).

En natuurlijk eten op elk leuk pleintje in een van die

dorpjes zoals je er duizenden onderweg tegenkomt.

Dus de Franse eetgewoonten hebben we uitgebreid

bestudeerd deze zomer.

Er wordt gezegd dat de drie belangrijkste ingrediënten

van de Franse keuken zijn: boter, boter en boter.

Dit zou zo maar kunnen kloppen en natuurlijk kun je

hiermee alles wel op smaak krijgen

(Fransen blijven op gewicht door veel kleinere porties

te eten dan wij).

Je eet tussen de middag voor relatief weinig geld

een prima warme lunch in elk willekeurig restaurant.

Je kunt het beste een menu nemen,

niet alleen gunstiger qua prijs maar vooral omdat

de hoeveelheden op elkaar zijn afgestemd.

Deze menu's kun je maken met een gedeelte

van de opbrengst van de tuin.

Vooraf meestal een salade.

Salade met peer

Wat eikenbladsla, een stukje verkruimelde roquefort,

wat ongezouten noten en een rijpe peer in stukjes.

Meng hier een dressing van notenolie, wijnazijn,

mosterd en wat honing door. Wordt gegeten met brood.

Hoofdgerecht meestal vis of vlees met een aardappelgerecht.

Geroosterde aardappelen uit de oven

Neem nieuwe aardappeltjes, bijvoorbeeld rattenruggetjes

(Ratte d’Ardeche). Goed wassen, net gaar koken.

Verdeel de aardappeltjes over een bakplaat en sprenkel

er wat olijfolie over. Bestrooi met gehakte rozemarijn en wat

geperste knoflook, en rooster ze in een voorverwarmde oven

tot ze gaar zijn. Eventueel nog wat zout.

Hier kun je dan een stukje vlees of wat worstjes bij eten.

Als dessert vaak iets met fruit en deeg, bijvoorbeeld een tarte tatin.

Tarte tatin

Smelt 100 gram suiker in een pan.

Als de suiker gaat carameliseren voeg je er 100 gram boter bij.

Giet het mengsel in een bakvorm.

Leg hierop in parten gesneden appels, bijvoorbeeld jonagold

of goudrenetten, zonder klokhuis. Dek af met bladerdeeg.

Bak de taart ongeveer 30 minuten in een voorverwarmde oven.

In plaats van appels kun je ook peren gebruiken.

Sluit de maaltijd af met koffie en een drankje.

Pruimenlikeur

Doe in een grote weckpot 1 kilo gehalveerde pruimen,

samen met 250 gram suiker, een kaneelstokje en een steranijs.

Giet hier een liter neutrale alcohol (min 37,5%) op,

bijvoorbeeld jenever of witte rum.

Zet de pot goed afgesloten in een donkere kast,

de eerste dagen af en toe schudden ( suiker moet oplossen).

Drie maanden laten staan.

Daarna door een doek en overgieten in een schone fles.

Voor mijn tentje in de zon kan ik terug kijken op een

heerlijk voorjaar met een tot nu toe redelijke tuin

opbrengst. Helaas heb ik niet echt mijn steentje bij

kunnen dragen, lekker druk in mijn praktijk,

maar manlief is als een dolle tekeer gegaan, waardoor de vriezer al

weer aardig gevuld is en de piepers droog in de schuur liggen.

We zijn dus met een gerust hart op vakantie gegaan voor de broodnodige

rust en de heerlijke fietstochten en wandelingen. MAARRR...

Iedere voet gemiddeld wel 26 botjes en beentjes bezit?

iedere voet 33 gewrichten,107 banden en 19 spieren

    en pezen bevat?

Iedere voet wel 250.000 zweetkliertjes bezit,

    die per dag zo'n kwart liter vocht afscheiden?

Mensen gemiddeld per dag 8.000 tot 10.000 stappen 

    nemen

    en dat dit opgeteld in een mensenleven leidt tot 

    185.000 km?

Je dan meer dan vier keer de wereld rond bent gelopen?

Hoewel voeten heel belangrijk zijn, niet zo goed

   verzorgd worden als handen?

Wij voeten vaak niet echt mooi vinden, maar zij wel een

    anatomisch kunstwerkje zijn?

Voeten vaak een stiefkindje zijn bij onze dagelijkse

    lichaamsverzorging?

Voeten véél beter verdienen omdat zij ons een leven

    lang mobiel moeten houden?

Wist u dat:

Ik denk een rede te meer om eens bij onze voeten stil te staan

en ze eens lekker te verwennen.

Vakantie of niet, onze voeten gaan maar door.

Geniet nog van een mooie nazomer met een goede tuinopbrengst.

Met vriendelijke groet,

Erna Stolwijk, de pedicure met de groene vingers.